Táo bón ở trẻ hẳn là nỗi lo lắng của nhiều ba mẹ. Bởi khi đi ngoài con sẽ vô cùng khó khăn và gây cảm giác đau đớn. Táo bón có thể không phải một bệnh mà là triệu chứng của các bệnh khác nhau. Nó có thể cấp tính hoặc kéo dài ở trẻ qua nhiều ngày và tái phát nhiều đợt. Bởi vậy trong bài viết này sẽ cho ba và mẹ những thông tin liên quan tới táo bón ở trẻ
Táo bón là gì và trẻ được xác định được táo bón là khi nào
Nó là tình trạng bất thường của hệ tiêu hoá và khá phổ biến ở trẻ. Làm giảm số lần xuất phân bình thường, kèm theo sự khó khăn và đau. Vì có thể phân quá to hoặc quá rắn.
Trẻ được xác định là táo bón dựa trên số lần đi nặng trong ngày :
- Trẻ sơ sinh : dưới 2 lần/ngày và dưới 3 lần/tuần (trên 2 ngày/lần)
- Trẻ đang bú mẹ : dưới 2 lần/tuần
- Trẻ lớn : trên 3 ngày/lần
Nguyên nhân gây nên tình trạng này ở trẻ
Do bệnh lý
- Bệnh của đại trực tràng: Bệnh phình to đại tràng, giả tắc ruột mạn tính, hẹp đại tràng (Crohn, u bụng …), hẹp trực tràng hậu môn bẩm sinh, sẹo dính các dị tật hậu môn trực tràng …
- Do bệnh của hệ thần kinh: tổn thương vùng cùng cụt, thoát vị màng não tủy, bệnh não bẩm sinh, bại não.
- Do bệnh toàn thân: suy giáp trạng, giảm K, tăng Ca trong máu
Do các chăm sóc từ bố mẹ
- Uống không đủ nước và thiếu chất xơ trong mỗi bữa ăn. Vì thiếu nước và chất xơ nên nhu động ruột hoạt động kém, không hiệu quả
- Không cho trẻ vận động nhiều : nhiều người nghĩ điều này là bình thường. Nhưng khi trẻ ít vận động khiến phân bị ứ tắc lâu trong ruộ và trở nên cứng hơn
- Hay từ các lý do khác từ bé như chủ động nhịn đi tiểu trong thời gian dài, bị stress,…
Những vấn đề thường gặp khi trẻ bị táo bón
Một số dấu hiệu cho ba mẹ nhận biết như sau:
- Đau bụng quanh rốn kéo dài
- Phân rắn, khô và có những hình dạng kỳ lạ
- Trẻ đau rát khi đi vệ sinh vì kẽ hậu môn đã bị nứt. Từ đó trẻ không dám đi nặng và cố nhịn khiến cho tình trạng trở nên nghiêm trong
- Són phân không kiểm soát : một khi trẻ bị táo bón đồng nghĩa với việc dịch ruột sẽ ứ lại quanh khối phân cứng gây tắc nghẽn. Trong trường hợp dịch ứ nhiều sẽ gây nên triệu chứng són phân lỏng. Khiến trẻ bị táo bón nhiều, phân thường cứng.
- Tình trạng táo bón kéo dài gây nên trẻ gặp khó khăn khi đi tiểu, mệt mỏi và biếng ăn.
Cách chăm sóc khi trẻ gặp phải tình trạng này
Chế độ dinh dưỡng khi trẻ bị táo bón
- Trẻ bú mẹ hoàn toàn có biểu hiện táo bón, cần đánh giá xem trẻ có được bú đủ chưa. Điều chỉnh chế độ ăn của người mẹ. Hạn chế tối đa những đồ ăn cay nóng, các chất kích thích. Nên tăng cường bổ sung chất xơ từ rau xanh và củ quả tươi khi trẻ bú đủ mà mắc táo bón.
- Nếu mẹ trong thời kỳ cho con bú bị táo bón. Cần giải quyết tình trạng táo bón của mẹ bằng cách bổ sung rau quả tươi. Uống nhiều nước hoặc sử dụng các chất xơ hòa tan. Vì loại này không hấp thu qua đường tiêu hóa vào máu. Nên không ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ.
- Nếu trẻ được nuôi bằng sữa công thức, phải pha sữa đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Cha mẹ cần xem xét và có thể thay đổi loại sữa phù hợp hơn cho bé.
- Cho trẻ uống đủ nước. Nếu trẻ bị sốt hoặc tiêu chảy lượng nước bổ sung sẽ gia tăng. Tùy theo tình trạng bệnh của trẻ.
- Bổ sung đủ chất xơ trong khẩu phần ăn cho trẻ. Ăn nhiều rau xanh, hoa quả chín: Rau khoai lang, mồng tơi, củ khoai lang, đu đủ, chuối tiêu, cam, bưởi. Không ăn ổi, hồng xiêm, đồ uống có ga, cà phê và hạn chế ăn bánh kẹo ngọt.
- Trường hợp trẻ khó hoặc không chịu ăn rau quả. Cha mẹ có thể bổ sung cho trẻ các chất xơ hòa tan được chiết xuất từ rau củ. Dùng thuốc nhuận tràng theo ý lệnh của bác sỹ (nếu có)
Chăm sóc sao cho đúng
- Khi trẻ bị táo bón, các bậc phụ huynh có thể tham khảo một số động tác như xoa bụng trẻ từ phải sang trái theo chiều kim đồng hồ, mỗi ngày xoa từ 3 đến 4 lần vào khoảng cách giữa hai bữa ăn. Bài tập đạp xe đạp: giữ lấy 2 đầu gối của trẻ nhẹ nhàng, gấp chân phải từ từ về phía vai phải sau đó duỗi thẳng chân và gấp chân trái về phía vai trái theo cách tương tự. Cho trẻ chạy nhảy, nô đùa, tập thể dục, thể thao thường xuyên tăng cường vận động các cơ bụng và hậu môn.
- Tập cho trẻ thói quen đi vệ sinh theo giờ quy định, thông thường nên chọn vào sau bữa ăn
- Trong trường hợp trẻ bị nứt kẽ hậu môn cần rửa sạch hậu môn. Ngoài ra có thể sử dụng một số thuốc theo chỉ định của bác sĩ nếu có.
Cách phòng tránh để bé không gặp phải
- Luôn theo dõi việc đi vệ sinh đặc biệt là vệ sinh nặng ở trẻ
- Bảo trẻ không được nhịn đi ngoài, điều này là không tốt
- Trong mỗi bữa ăn cần đủ các nhóm chất đặc biệt là rau xanh và uống nhiều nước
- Khuyến khích cho bé tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời, tăng cười vận động
Việc táo bón quá lâu có thể gây trĩ, nứt hậu môn, mệt mỏi,… Bợi vậy cha mẹ cần quan tâm cần có cách phòng tránh và điều trị cho con. Nếu ở nhà không có dấu hiệu thuyên giảm cần đưa đến bác sĩ để được thăm khám
Xem them bài viết và đặt lịch khám tại Website :
Bệnh viện phụ sản Hà Nội – HANOI OBSTETRICS & GYNECOLOGY HOSPITAL