Tiền sản giật là hội chứng vô cùng nguy hiểm trong thai kỳ. Nó có thể để lại nhiều biến chứng nặng nề trong thai kì nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời. Hoặc nặng hơn nữa có thể nguy hiểm tới cả tính mạng của mẹ bầu cũng như của thai nhi
Bệnh tiền sản giật là gì ?
Bệnh tiền sản giật ở thai phụ là biến chứng nghiêm trọng trong 3 tháng cuối của thai kì. Hay là một hội chứng bệnh lý thai nghén toàn thân do huyết áp tăng cao tại mẹ bầu. Với 3 triệu chứng cơ bản là: tăng huyết áp, protein niệu và phù
Còn được hiểu là giai đoạn xảy ra trước khi lên cơn sản giật. Giai đoạn sản giật có thể kéo dài vài giờ, vài ngày, vài tuần hoặc chỉ thoáng qua tùy mức độ nặng nhẹ của bệnh.
Nguyên nhân của bệnh tiền sản giật ở bà bầu
Hiện chưa có nguyên nhân chính xác cho biến chứng này. Nhưng theo các bác sĩ cho rằng nó bắt đầu tại nhau thai – cơ quan nuôi dưỡng thai nhi trong suốt thai kỳ. Đầu thai kỳ, các mạch máu mới phát triển để đưa máu qua nhau thai và đến thai nhi một cách hiệu quả.
Với thai phụ bị tiền sản giật, mạch máu sẽ phát triển không bình thường. Các mạch máu này hẹp hơn các mạch máu bình thường và có các phản ứng khác nhau với tín hiệu nội tiết tố dẫn đến hạn chế lượng máu chảy qua.
Có rất nhiều nguyên nhân đã được đưa ra như:
- Lưu lượng máu đến tử cung không đủ
- Tổn thương mạch máu
- Các bệnh về hệ thống miễn dịch
- Do gen
Các triệu chứng của tiền sản giật
Mẹ bầu cần phải biết rõ về các dấu hiệu bị tiền sản giật để có thể phát hiện và chữa trị kịp thời:
- Huyết áp của mẹ bầu tăng coa
- Có protein trong nước tiểu (protein niệu) hay những vấn đề về thận;
- Các cơn đau đầu xảy ra thường xuyên và nghiêm trọng
- Thay đổi thị lực như tạm thời mất thị lực, mắt mờ đi, nhạy cảm với ánh sáng
- Gặp phải các cơn đau bụng trên
- Buồn nôn, nôn mửa
- Việc đi tiểu ít hơn bình thường
- Lượng tiểu cầu trong máu giảm
- Chức năng gan suy giảm
- Khó thở do có dịch trong phổi
Việc tăng cân hay bị phù cũng được coi là 1 trong những dấu hiệu của bệnh. Nhưng khi mang thai những vấn đề trên được coi là bình thường. Bởi vậy mẹ bầu không cần quá lo lắng nhưng cũng không được chủ quan. Cần phải thăm khám bác sĩ khi gặp những dấu hiệu trên
Bên cạnh đó có rất nhiều các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị tiền sản giật:
- Bà bầu mắc tiền sản giật từ những lần mang thai trước. Hay gia đình có tiểu sử người đã từng mắc
- Mẹ bầu mang thai lần đầu tiên
- Với những thai phụ mang thai khi đã hơn 40 tuổi
- Trong khi mang thai bị thừa cân hoặc béo phì
- Mang thai đa thai (sinh đôi hoặc sinh ba)
- Khoảng thời gian mang thai cũng ảnh hưởng rất nhiều. Nếu mang thai lần 2 ngắn hơn 2 năm và dài hơn 10 năm thì sẽ làm tăng nguy cơ
- Bà bầu có tiểu sử bệnh tật như tăng huyết áp, đau nửa đầu, bệnh thận, tiểu đường,…
Biến chứng nguy hiểm khi mắc phải tiền sản giật
Theo TS Đinh Thúy Linh – Phó giám đốc Trung tâm Sàng lọc, Chẩn đoán trước sinh và Sơ sinh, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, tiền sản giật là bệnh lý xảy ra ở người mang thai. Sản giật là biến chứng nặng của tiền sản giật bao gồm những cơn co giật có thể xảy ra trước, trong hoặc sau sinh. TS Linh nhấn mạnh sản giật trở thành nỗi ám ảnh với chính các chuyên gia sản khoa.
TS Linh cho biết mỗi năm có khoảng hơn 10 triệu thai phụ trên khắp thế giới mắc bệnh lý. Tiền sản giật khiến hơn 2,5 triệu ca sinh non. Gây ra cái chết cho khoảng 76.000 bà mẹ và hơn 500.000 trẻ sinh non. Điều đáng tiếc là hiện tại tiền sản giật hoàn toàn có thể sàng lọc được.
TS Linh cho biết, tiền sản giật thường gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của mẹ và bé. Hầu hết các thai phụ bị tiền sản giật có triệu chứng từ nhẹ đến trung bình. Tuy nhiên, một số trường hợp có triệu chứng nặng và các biến chứng như bong nhau non, sản giật, xuất huyết não, phù não khi mang thai.
Đối với thai nhi
Tiền sản giật cũng ảnh hưởng nghiệm trọng. Nhiều trường hợp trẻ sinh non do mẹ bị tiền sản giật. Đặc biệt nguy hiểm là trường hợp bong nhau non thậm chí có thể khiến thai nhi tử vong ngay trong bụng mẹ.
Trong giai đoạn đầu của bệnh, thai phụ thường không có triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, tiền sản giật có thể tiến triển rất nhanh. Hầu hết thai phụ bị tiền sản giật đều phải nhập viện điều trị.
Các trường hợp thai phụ bị tiền sản giật có thể gây nguy hiểm tới tính mạng nếu không điều trị kịp thời. Trong trường hợp này, TS Linh cho biết bác sĩ sĩ buộc phải mổ lấy thai chủ động hoặc cho chuyển dạ sớm.
Theo TS Linh hiện nay bệnh lý hoàn toàn có thể sàng lọc được. Việc sàng lọc sẽ thực hiện giống với sàng lọc bệnh lý Down. Mẹ bầu nên sàng lọc ngay từ tuần 11 đến tuần thứ 14 của thai kỳ. Bác sĩ sẽ lấy máu xét nghiệm và siêu âm Doppler động mạch tử cung, đo huyết áp.
Nếu nguy cơ cao thai phụ sẽ được theo dõi sát thai kỳ và cho sử dụng thuốc dự phòng Aspirin. Việc sàng lọc giúp ngăn ngừa hoặc ít nhất làm chậm sự khởi phát của tiền sản giật nhờ đó quá trình mang thai có thể tiếp tục an toàn, thai nhi có thời gian phát triển.
Việc điều trị dự phòng phải được sự chỉ định của bác sĩ trực tiếp thăm khám cho sản phụ chứ sản phụ không nên tự ý sử dụng thuốc – BS Linh khuyến cáo
Sàng lọc sớm tiền sản giật
Thực tế, 76.000 bà mẹ và 500.000 trẻ sơ sinh tử vong mỗi năm do căn bệnh này. Tuy nhiên, đáng mừng là hiện nay có thể ngăn ngừa tiền sản giât bằng cách sàng lọc và dự phòng.Hiện nay, bệnh lý này có thể được sàng lọc ở giai đoạn từ tuần thai 11 đến 13 tuần sáu ngày để chỉ ra người có nguy cơ cao sẽ mắc.
Lợi ích mang lại của việc sàng lọc sớm
- Giúp phát hiện các trường hợp thai phụ có nguy cơ cao và điều trị dự phòng, ngăn ngừa, làm chậm sự khởi phát của bệnh
- Quá trình mang thai diễn ra an toàn,
- Thai nhi có thời gian để phát triển.
Bs Linh cho biết, hiện nay sàng lọc tiền sản giật rất phổ biến tại Châu Âu, nhưng tại nước ta hiện nay còn khá mới. Tuy nhiên, các bà mẹ đừng quá lo lắng. Bởi Bệnh viện phụ sản Hà Nội đang là cơ sở chuẩn hóa quốc tế trong việc sàng lọc
Ưu điểm sàng lọc tại Bệnh viện phụ sản Hà Nội
- Nghiêm túc thực hiện các quy định của Bộ Y tế
- Cập nhật những kiến thức hữu ích trên thế giới về sản, phụ khoa để áp dụng phương pháp chẩn đoán, điều trị mới.
- Với đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng chăm sóc tận tình, chu đáo, dịch vụ y tế chuyên nghiệp.
- Mang đến phương pháp sàng lọc tiền sản giật chuẩn quốc tế.
- Về chi phí sàng lọc khoảng 1,2-1,5 triệu đồng. Đây là một chi phí vô cùng hợp lý với những lợi ích và dịch vụ mà các thai phụ sẽ được trải nghiệm tại Trung tâm Sàng lọc, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội.
- Những người được chẩn đoán có nguy cơ cao sẽ được quản lý thai tại bệnh viện, miễn phí chi phí khám thai cho tới lúc sinh.
Xem thêm các bài viết khác
Sàng Lọc Tiền Sản Giật – Cách Đơn Giản Phòng Tránh Biến Chứng Nguy Hiểm Trong Thai Kì
Sàng Lọc Ung Thư Thư Phụ Khoa : Tầm Soát Vô Cùng Cần Thiết Ở Nữ Giới