Site icon BỆNH VIỆN PHỤ SẢN HÀ NỘI

U túi noãn hoàng buồng trứng – U ác tính hiếm gặp

15/01/2023

U túi noãn hoàng buồng trứng là một loại u tế bào mầm buồng trứng ác tính hiếm gặp. U túi noãn hoàng buồng trứng có độ ác tính cao, tiến triển nhanh. Sau khi phẫu thuật loại bỏ thành công khối u, bệnh nhân tiếp tục được điều trị hóa chất.

Túi noãn hoàng là gì?

Yolksac hay là túi noãn hoàng: Là cấu trúc đầu tiên có nguồn gốc phôi, nhìn thấy qua siêu âm từ tuần thứ 5 trở đi, khi nhìn thấy được túi noãn hoàng là có phát triển phôi, kích thước tăng 3- 5mm.

Trong khoảng 3-4 tuần đầu  thai kỳ, túi noãn hoàng có vai trò cung cấp dinh dưỡng cho phôi thai. Tuy nhiên, túi noãn hoàng không phát triển và chỉ tồn tại trong phôi như một cơ quan thô sơ.

Trong 2 tháng đầu thai kỳ, túi noãn hoàng còn đảm nhiệm chức năng quan trọng là tạo huyết và tạo mạch. Sau một thời gian nhất định, nó sẽ thoái hóa và biến đi.

Đây là một trong các bộ phận quan trọng đối với sự phát triển phôi thai ở giai đoạn đầu. Vì nếu không có túi noãn hoàng thì phôi thai có thể không phát triển được.

Bên cạnh đó, phôi thai có thể nhìn thấy từ tuần thứ 5 và tim thai thường xuất hiện từ khoảng tuần thứ 6 và thứ 7; nên nếu tuần thứ 6 siêu âm chưa thấy túi noãn hoàng, các mẹ cần kiểm tra thật kĩ đề phòng sảy thai, thai lưu hay thai bất thường.

Một vài trường hợp túi noãn hoàng sẽ dày bất thường mà chị em phải lưu ý:

Vai trò túi noãn hoàng

Phôi thai trong thời kì đầu được cung cấp dinh dưỡng từ túi noãn hoàng này. Trong khoảng 2 tháng đầu khi mang thai, túi noãn hoàng có nhiệm vụ tạo mạch và tạo huyết. Sau đó, khi thai nhi phát triển lớn hơn, túi noãn hoàng hoàn thành nhiệm vụ của mình và sẽ tiêu biến.

Do đó, khi mẹ thấy trên phiếu siêu âm có ghi thấy hình ảnh túi thì cứ yên tâm nhé. Thai nhi đang phát triển mà. Nếu như trong giai đoạn đầu, phôi thai không có túi này, có thể sẽ ngừng phát triển.

Kích thước túi noãn hoàng như thế nào?

Khi ở giai đoạn từ 5 đến 10 tuần, túi noãn hoàng có kích thước rất nhỏ, chỉ từ 5-6mm. Nếu túi noãn hoàng vượt quá kích thước này thì mẹ bầu có thể phải đối mặt với nguy cơ sảy thai cao. Do đó trong giai đoạn đầu mang thai, dựa vào kích thước túi noãn hoàng bác sĩ sẽ chẩn đoán được những bất thường trong quá trình mang thai và đưa ra phương án xử lý thích hợp.

Vai trò của túi noãn hoàng

U túi noãn hoàng buồng trứng là gì?

Khối u túi noãn hoàng là một khối u ác tính hiếm gặp của những tế bào mầm nguyên thủy. Đây là những tế bào có nguồn gốc từ lớp nội bì, lót mặt trong túi noãn hoàng thời kỳ phôi thai. Theo quy luật phát triển bình thường, những tế bào mầm này sẽ dần biệt hóa trở thành buồng trứng hoặc tinh hoàn. Tuy nhiên, vì một nguyên nhân chưa rõ, chúng trở nên ác tính và phát triển thành khối u.

Bệnh có thể xảy ra tại mọi giai đoạn trong cuộc đời. Thường gặp nhất là ở trẻ em dưới 2 tuổi.  

Trong phần lớn các trường hợp, khối u sẽ xuất hiện ở cơ quan sinh dục. Tuy vậy, chúng cũng có thể phát triển ở nhiều cơ quan khác trong cơ thể. 

Triệu chứng của U túi noãn hoàng

Tùy theo vị trí khối u mà nó có thể gây ra những triệu chứng khác nhau. 

Khi phát triển tại tinh hoàn, khối u có thể biểu hiện là một khối sưng, cứng chắc, sờ vào không đau. Và cũng có thể gây dậy thì sớm ở trẻ trai. 

Tuy nhiên, nếu phát triển tại buồng trứng, khối u khó có thể được phát hiện cho đến khi đạt kích thước đủ lớn. Gây ra các triệu chứng như đau chướng bụng, sờ thấy khối ở hạ vị, chảy máu âm đạo bất thường. Hoặc có thể gây dậy thì sớm ở trẻ gái. 

Tại vị trí xương cùng và xương cụt, khối u có thể khiến một vùng mông sưng tấy. Chúng ta hường bị nhầm với vết bầm tím do va đập hoặc nhiễm trùng. Các khối u trong ngực có thể gây ra đau ngực, ho hoặc khó thở. 

Chẩn đoán U túi noãn hoàng

Việc chẩn đoán u túi noãn hoàng sẽ dựa vào hỏi bệnh, khám lâm sàng, làm xét nghiệm máu và các phương pháp chẩn đoán hình ảnh. 

Xét nghiệm máu

Các tế bào u túi noãn hoàng thường tiết ra những hormone đặc hiệu. Hai trong số đó là AFP (alpha-fetoprotein) và hCG (human chorionic gonadotropin). Do vậy, sự gia tăng nồng độ của một trong hai chất này khi xét nghiệm máu có thể giúp bác sĩ định hướng chẩn đoán.  

Chẩn đoán hình ảnh

Chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp cộng hưởng từ giúp xác định vị trí khối u. Đặc biệt tại các vị trí như vùng cùng cụt, ổ bụng, ngực và não.  

Sinh thiết

Sinh thiết vùng nghi ngờ khối u sẽ được thực hiện trong điều kiện gây mê toàn thân. Tức bệnh nhân sẽ mất nhận thức và không có cảm giác đau trong suốt quá trình làm thủ thuật. 

Tiên lượng của u túi noãn hoàng buồng trứng

U túi noãn hoàng buồng trứng có độ ác tính cao. Chúng tiến triển nhanh, làm vỡ vỏ bao, dính vào các cấu trúc xung quanh, xâm lấn tại chỗ, gieo rắc vào phúc mạc và di căn.

U di căn theo đường bạch huyết và sau đó là đường máu. Hạch bị di căn trước tiên là hạch quanh động mạch chậu chung và động mạch chủ bụng. Rồi đến hạch trung thất, hạch trên đòn. Sau đó, u di căn qua đường máu, đến phổi, gan và các cơ quan khác.

Các yếu tố tiên lượng đối với u túi noãn hoàng tương tự như đối với u buồng trứng khác. Bao gồm loại mô học, giai đoạn, sự bất thường nhiễm sắc thể tế bào u, tuổi, thể tích dịch ổ bụng, điều kiện phẫu thuật và thể tích khối u còn sót lại. Trong đó, loại mô học và giai đoạn là 2 yếu tố quan trọng nhất liên quan đến tiên lượng.

U noãn hoàng buồng trứng tiến triển nhanh, di căn sớm. Khi phát hiện, u thường xâm lấn ra ngoài buồng trứng. U tái phát trong vòng vài tuần sau phẫu thuật cắt phần phụ.

Điều trị u túi noãn hoàng buồng trứng như thế nào?

Điều trị bao gồm phẫu thuật kèm hóa trị hoặc xạ trị. Đối với bệnh nhân trẻ có u túi noãn hoàng 1 bên, vỏ bao còn nguyên thì cắt buồng trứng. Hoặc cắt phần phụ 1 bên. Không được sinh thiết buồng trứng đối bên. Vì có thể làm hủy hoại buồng trứng. Thậm chí làm giảm khả năng sinh sản của bệnh nhân.
Đối với bệnh nhân không muốn có con, có u túi noãn hoàng 1 bên, vỏ bao còn nguyên thì cắt tử cung và 2 phần phụ. Sau đó xạ trị hạch bụng.

U túi noãn hoàng nhạy với hóa trị, không nhạy với xạ trị.

Đây được coi là khối u tế bào mầm ác tính phổ biến nhất của buồng trứng ở trẻ em. Bệnh lý này hiếm gặp và việc điều trị thường bao gồm phẫu thuật kèm hóa trị hoặc xạ trị. Do đó, nếu bị đau kèm có khối u ở bụng, người bệnh nên thăm khám càng sớm càng tốt.

Bệnh viện Phụ sản Hà Nội điều trị thành công ca bệnh u túi noãn hoàng buồng trứng hiếm gặp

Chị N.T.H (39 tuổi, Hà Nội) cảm thấy bụng đầy hơi khoảng 3 tháng nay, nghĩ có vấn đề về tiêu hóa nên chị đi khám tại phòng khám tư.

Bác sĩ thông báo chị bị rối loạn tiêu hóa, kê đơn thuốc nhưng chị uống không thấy đỡ. Kiểm tra lại tại bệnh viện huyện, chị được phát hiện có u buồng trứng, bác sĩ khuyên chị tới khám tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội.

Kết quả siêu âm tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho thấy bệnh nhân có một khối u buồng trứng to, bên trong khối u giàu tín hiệu mạch, nhiều dịch tự do ổ bụng. Xác định khối u có nguy cơ cao là ung thư, các bác sĩ chỉ định bệnh nhân chụp MRI, kết quả cho thấy hình ảnh nang đa thùy có thành phần đặc, tính chất ác tính, nhiều đám và nốt phúc mạc ổ bụng và tiểu khung. Chẩn đoán người bệnh có u ác buồng trứng, các bác sĩ quyết định phẫu thuật cắt u, khối u sau mổ sẽ được sinh thiết tức thì.

Ths.BS Nguyễn Khắc Toàn – Khoa Ung bướu Phụ khoa, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, bác sĩ trực tiếp điều trị cho bệnh nhân chia sẻ:

Cuộc phẫu thuật kéo dài hơn 2 tiếng. Đây là một ca phẫu thuật phức tạp, đầy căng thẳng do ổ bụng bệnh nhân có hơn 3l dịch hồng loãng; khối u buồng trứng to, kích thước 7x9x10cm; phúc mạc tiểu khung và trực tràng có rất nhiều nhân di căn; khối u đã xâm nhập các tạng xung quanh và trực tràng. Sau khi loại bỏ khối u thành công, bệnh nhân tiếp tục được điều trị hóa chất. Sau 4 chu kỳ điều trị, tình trạng của người bệnh đã cải thiện rất nhiều.

“Đây là khối u có chỉ số ung thư AFP rất cao, lên tới 26352. Trong khi chỉ số này ở người bình thường là dưới 7. Trường hợp này, bệnh nhân được phát hiện muộn, khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn III-C. Nếu được phát hiện sớm khi bệnh ở giai đoạn I-C hoặc giai đoạn II thì hiệu quả điều trị sẽ tốt hơn rất nhiều. Tuy vậy, dù tình trạng ban đầu rất nặng nhưng bệnh nhân đã được phẫu thuật loại bỏ khối u. Quá trình phục hồi hậu phẫu nhanh, đáp ứng thuốc nên sức khỏe hiện tại rất tốt”.

Với ca bệnh u túi noãn hoàng buồng trứng hiếm gặp, không chỉ khó về chuyên môn, đòi hỏi phẫu thuật thành công mà việc điều trị sau đó cũng rất quan trọng để bệnh nhân có một cuộc sống tốt hơn. Bệnh viện Phụ sản Hà Nội là sự lựa chọn hàng đầu được các chị em tin tưởng với các vấn đề liên quan đến phụ khoa. Bạn có thể nhấn vào nút đặt lịch khám để đặt khám ngay. Hoặc trực tiếp đến bệnh viện để được các y bác sĩ tư vấn kĩ lưỡng.

Exit mobile version