Cơ thể người phụ nữ trải qua nhiều thay đổi trong trong quá trình mang thai và sinh con. Một trong những vấn đề mà nhiều phụ nữ trải qua sau khi sinh con là tình trạng khô âm đạo. Khô hạn sau sinh khiến cho nhiều chị em “ngại yêu”, giảm ham muốn tình dục ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống vợ chồng.
Vậy làm cách nào để khắc phục được tình trạng này, Ths.BSCKI Nguyễn Thị Bích Thủy – trưởng khoa Khám phụ khoa tự nguyện có lời khuyên dành cho chị em:
1. Khô hạn sau sinh là tình trạng như thế nào?
Thông thường, âm đạo luôn ẩm, có độ pH ổn định và sạch sẽ do các tuyến trong cổ tử cung tạo ra chất bôi trơn tự nhiên. Tình trạng khô hạn sau sinh xảy ra khi cơ thể sau sinh không tiết dịch nhờn và các dịch nhờn tiết ra không đủ khi quan hệ tình dục khiến chị em cảm thấy đau rát và khó chịu.
2. Nguyên nhân gây khô hạn sau sinh
Nồng độ nội tiết tố tăng mạnh trong quá trình mang thai để giúp cho sự phát triển nuôi dưỡng thai nhi khỏe mạnh. Nồng độ hormone Estrogen và Progesterone trong cơ thể của người phụ nữ bắt đầu trở lại bình thường trong vòng 24 giờ sau khi sinh em bé. Sự thay đổi nồng độ hormone này là nguyên nhân chính gây khô hạn.
Trong thời kỳ nuôi con, cho con bú hormone Prolactin được sản xuất ra gây ức chế việc sản xuất hormone estrogen.
Trong quá trình chăm sóc con nhỏ phụ nữ thường xuyên gặp tình trạng căng thẳng, stress, khi tình trạng này kéo dài sẽ gây ức chế Estrogen.
Estrogen là một hormone rất quan trọng đối với phụ nữ giúp các tế bào tuyến ở cổ tử cung tiết chất bôi trơn tự nhiên cho âm đạo. Khi cơ thể thiếu Estrogen sẽ gây nên tình trạng khô hạn ở phụ sau sinh và một số triệu chứng giống phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh như bốc hỏa, đổ mồ hôi ban đêm, tóc khô xơ và gãy rụng.
3. Khô hạn sau sinh kéo dài bao lâu?
Tử cung, âm đạo rất cần có thời gian để hồi phục dù là sau sinh thường hay sinh mổ.
Thông thường, chị em có thể quan hệ tình dục sau 4 – 6 tuần sau sinh nhưng cũng có người phải cần tới vài tháng mới có thể thoải mái trong chuyện “yêu”.
Tình trạng khô hạn sau sinh sẽ trầm trọng hơn ở những phụ nữ cho con bú vì hormone prolactin tiết ra khi cho em bé bú sẽ làm giảm nồng độ estrogen trong cơ thể gây khô âm đạo. Do đó, chỉ khi dừng cho con bú thì âm đạo mới ẩm ướt được trở lại.
4. Cách khắc phục chứng khô hạn sau sinh
- Kéo dài màn dạo đầu
Việc bỏ qua màn dạo đầu chính là một trong những nguyên nhân dẫn tới khô hạn sau sinh. Để cải thiện tình trạng này, mỗi chị em hãy mạnh dạn chia sẻ với chồng để cùng nhau cảm thông và tìm cách khắc phục.
- Chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống hợp lý, đảm bảo chất dinh dưỡng giúp làm tăng chất bôi trơn tự nhiên và giảm trình trạng khô hạn. Dưới đây là một số thực phẩm nên sử dụng.
Chế độ ăn giàu vitamin B
Các thực phẩm như: súp lơ, nấm, thịt, hạt hướng dương, sữa, ngũ cốc, hoa quả, rau xanh… sẽ cung cấp nguồn vitamin B5, B6 dồi dào cho cơ thể, giúp giảm stress. Ở phụ nữ khi thiếu vitamin nhóm B2 cũng làm ảnh hưởng đến khả năng tiết chất nhờn ở âm đạo gây ra: khô rát âm đạo, xuất huyết, viêm nhiễm vùng kín… Để cải thiện tình trạng này các chị em nên bổ sung chế độ ăn giàu vitamin nhóm B2 có nhiều trong gan động vật, cá tươi, rau cần, đậu tương, cà rốt…
Chế độ giàu axit béo
Một số thức ăn điển hình như: cá thu, cá hồi, cá ngừ, hạt hướng dương, hạt vừng, bí ngô sống… thường được các chuyên gia đề nghị bổ sung trong bữa ăn để hỗ trợ cải thiện chứng khô hạn.
Chế độ ăn giàu vitamin A
Một số thực phẩm giàu vitamin A như: khoai lang, cà rốt, rau bina, cải xoăn và dưa đỏ, cà chua… Vitamin A là chất cần thiết cho hoạt động của biểu mô, làm bài tiết chất nhầy và ức chế sự sừng hóa.
Bổ sung Estrogen
Suy giảm nồng độ hormone Estrogen là nguyên nhân gây ra tình trạng khô hạn. Ở phụ nữ sau sinh, để cải thiện tình trạng này nên bổ sung Estrogen tự nhiên theo cách sau:
Bổ sung thực phẩm có hàm lượng cao Isoflavone – một loại flavonoid có cơ chế hoạt động và chức năng gần giống như hormone Estrogen ở nữ. Khi bổ sung thực phẩm có hàm lượng cao Isoflavones sẽ cải thiện được những tình trạng do suy giảm hormone Estrogen. Một số thực phẩm có hàm lượng Isoflavones cao như: anh đào, đậu nành, cần tây, các loại hạt và thực vật họ đậu…
- Tập thể dục thư giãn:
Tập một số động tác thể dục thể thao nhẹ kết hợp với hơi thở cũng giúp cho khí huyết được lưu thông. Đặc biệt việc tập thư giãn có thể giúp ích nhiều trong quan hệ vợ chồng.
- Sử dụng thuốc bôi trơn:
Nếu gặp phải chứng khô âm đạo chị em phụ nữ có thể sử dụng thuốc bôi trơn khi quan hệ. Thuốc bôi trơn này sẽ làm ướt âm đạo trong nhiều giờ, giúp vợ chồng vượt qua khó khăn. Tuy nhiên khi sử dụng thuốc bôi trơn chị em chỉ có thể giải quyết được phần ngọn chứ không chữa được phần gốc và căn nguyên của triệu chứng.
- Trao đổi với chồng:
Nếu có thể được chị, em cũng nên trao đổi với chồng để anh ấy hiểu và thông cảm với chị, em hơn, việc này có thể giúp chị, em bớt đi một số những căng thẳng và lo lắng không cần thiết vì sự căng thẳng có thể làm ảnh hưởng đến sự điều tiết hóc môn.
- Khám phụ khoa định kỳ
Định kỳ 6 tháng/lần chị em cần khám phụ khoa để kịp thời phát hiện những vấn đề đang gặp phải. Khô hạn sau sinh nếu không được cải thiện bằng những biện pháp trên cần hỏi ý kiến bác sĩ về cách khắc phục phù hợp hơn.
Để được hỗ trợ thăm khám chị em có thể gọi điện đến tổng đài 1900.6922 bấm phím 5 – Khoa Khám phụ khoa tự nguyện, tầng 3, nhà B luôn đồng hành cùng chị em phụ nữ.
