17/01/2023
Hormone LH – Luteinizing Hormone hay còn gọi hormone tạo hoàng thể – một loại hormone rất quan trọng trong việc kích thích nang trứng được sản xuất bởi các tuyến yên trong não. LH ảnh hưởng đến buồng trứng ở nữ giới và tinh hoàn ở nam giới.
Hormone LH là gì?
LH (Luteinizing hormone) là hormone sinh dục được sản xuất bởi tuyến yên của cơ thể. Nồng độ LH có sự liên quan chặt chẽ với khả năng sinh sản của con người, đóng vai trò quan trọng trong sự hoạt động của buồng trứng ở nữ giới và tinh hoàn ở nam giới.
Tuyến yên sản xuất LH theo từng thời điểm, thời gian bán hủy ngắn. Chính vì vậy mà nồng độ LH cũng sẽ thay đổi và không ổn định. Sự bài tiết LH chịu sự điều hòa của hormon vùng dưới đồi và các hormone sinh dục như testosterone, estrogen, progesterone.
LH có liên quan đến các quá trình phát triển của cơ thể
– Tuổi dậy thì:
LH cao có thể gây ra dậy thì sớm. Và ngược lại, mức LH thấp có thể khiến trẻ dậy thì muộn.
– Chu kì kinh nguyệt:
LH hoạt động với một loại hormone giới tính khác gọi là hormone kích thích nang trứng (FSH) để kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt.
– Quá trình rụng trứng:
Sự gia tăng LH có thể kích hoạt giải phóng trứng từ buồng trứng.
– Giải phóng progesterone:
Sự gia tăng LH kích hoạt rụng trứng. Cấu trúc tế bào còn lại sau khi rụng trứng giải phóng progesterone có vai trò quan trọng để duy trì thai kỳ.
– Sản xuất testosterone:
LH liên kết với các tế bào Leydig trong tinh hoàn và kích hoạt sản xuất testosterone. Nồng độ testosterone ảnh hưởng trực tiếp đến ham muốn tình dục.
– Sản xuất tinh trùng:
Testosterone là hormone cần thiết cho sản xuất tinh trùng.
Ở phụ nữ chu kì kinh nguyệt chia làm 2 giai đoạn chính. Trong 2 tuần đầu của chu kì, LH kích thích các nang noãn trong buồng trứng để sản xuất nột tiết tố sinh dục nữ – Estradiol. Vào khoảng ngày 14 của chu kỳ, nồng độ LH gia tăng làm cho nang noãn bị vỡ và giải phóng một noãn bào trưởng thành (trứng) từ buồng trứng. Đây chính là quá trình mà chúng ta gọi là sự rụng trứng. Trong 2 tuần còn lại của chu kì, phần còn lại của nang noãn tạo thành một hoàng thể. LH sẽ kích thích hoàng thể sản xuất progesterone – hormone cần thiết để hỗ trợ giai đoạn đầu của thai kỳ. Nếu sự thụ tinh xảy ra.
Chỉ số LH bao nhiêu là bình thường
Hormone LH cùng với Hormone FSH đều được tạo ra từ vùng tuyến yên và nằm dưới sự điều khiển của GnRH vùng dưới đồi. Giá trị bình thường của Hormone LH vào khoảng 20UI/ l để làm xét nghiệm. Nồng độ LH khi đạt đỉnh lúc phóng noãn sẽ rơi vào khoảng 40-80 IU/l. Và kéo dài ít nhất 17 giờ (giúp noãn trưởng thành).
– Giai đoạn nang trứng, hoặc bắt đầu chu kỳ: 1.68 – 15 IU/L
– Giai đoạn rụng trứng vào khoảng giữa chu kỳ: 21,9 – 566,6 IU/L
– Giai đoạn hoàng thể, kết thúc chu kỳ: 0,61 – 16,3 IU/L
– Đối với những phụ nữ đã trải qua thời kỳ mãn kinh, phạm vi bình thường là 14,2 – 52,5 IU/L.
Khi nồng độ LH quá cao
Nồng độ hormone LH quá cao có thể là dấu hiệu của vô sinh. Do sự tiết hormone LH được kiểm soát chặt chẽ bởi trục hạ đồi-tuyến yên-tuyến sinh dục, nồng độ LH cao trong máu cho thấy sản xuất steroid sinh dục từ tinh hoàn hoặc buồng trứng giảm.
Chỉ số LH tăng cao có thể là căn cứ để bác sĩ chẩn đoán các vấn đề về buồng trứng, điển hình là suy buồng trứng nguyên phát. Một trong các nguyên nhân gây ra tình trạng này là:
- Buồng trứng phát triển bất thường
- Buồng trứng có khối u, buồng trứng đa nang
- Bệnh tuyến giáp hoặc tuyến thượng thận
- Rối loạn hệ miễn dịch
- Do tiếp xúc phóng xạ
- Do bất thường di truyền, điển hình là hội chứng Turner…
Ngược lại, chỉ số LH thấp có thể là dấu hiệu suy buồng trứng thứ phát hoặc rối loạn tuyến yên.
Khi nồng độ hormone LH quá thấp
Khi LH quá thấp cũng sẽ dẫn đến vô sinh ở cả phái nam và phái nữ. Do chúng ta cần LH để hỗ trợ chức năng buồng trứng và tinh hoàn.
Nồng độ hormone LH tăng có ý nghĩa gì đối với thai kỳ?
Khi nồng độ LH của cơ thể tăng lên, nó sẽ kích hoạt sự bắt đầu rụng trứng và thời kỳ dễ thụ thai nhất của chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu. Theo dõi sự gia tăng nồng độ hormone LH có thể giúp mọi người lên kế hoạch sinh hoạt vợ chồng và tăng cơ hội mang thai.
Ý nghĩa của xét nghiệm LH
Xét nghiệm nồng độ hormone giúp đánh giá
– Vấn đề sinh sản
– Rụng trứng
– Vấn đề gây sự thay đổi của chu kì kinh nguyệt
– Dậy thì sớm hay muộn
– Vấn đề về tuyến yên
– Testosterone thấp
Các phương pháp kiểm tra nồng độ LH
– Xét nghiệm máu
– Nồng độ LH trong nước tiểu
– Số ngày kể từ kỳ kinh cuối
– Kiểm tra dịch nhầy cổ tử cung
Tuy nhiên, cách tốt nhất để kiểm tra sự tăng cao của LH chính là:
– Xét nghiệm máu với chỉ định của bác sĩ
– Sử dụng bộ dụng cụ dự đoán rụng trứng (OPK) tại nhà
Nên đi làm xét nghiệm LH vào thời điểm nào là tốt nhất?
Đối với nam giới, xét nghiệm được tiến hành bất kể khi nào bạn muốn kiểm tra sức khỏe sinh sản. Hoặc kiểm tra các vấn đề liên quan tới tuyến yên – vùng dưới đồi. Đối với nữ giới, nồng độ LH trong máu có thể thay đổi tùy từng giai đoạn. Do đó, các bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện xét nghiệm này vào ngày thứ 2 – 3 của chu kỳ kinh nguyệt.
Tuy nhiên một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu bạn làm đồng thời xét nghiệm hormone FSH và LH như:
– Phụ nữ bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt hoặc mất kinh, tắc kinh.
– Nam giới bị giảm ham muốn tình dục, xét nghiệm thấy nồng độ testosterone thấp hơn so với bình thường.
– Người bị rối loạn tuyến yên như: cơ thể mệt mỏi, chán ăn, sụt cân, yếu cơ,…
– Các cặp vợ chồng bị vô sinh hiếm muộn mong muốn có thai. Khi đó bác sĩ sẽ yêu cầu tiến hành xét nghiệm FSH và LH để xác định chính xác thời điểm rụng trứng.
